Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) to jedna z form psychoterapii. Jej celem jest identyfikacja i modyfikacja negatywnych schematów myślowych oraz uczuciowych, które wpływają na zachowanie pacjenta. Właściwie stosowana, może przynieść korzyści dla osób borykających się z różnymi problemami psychicznymi. Terapia poznawczo-behawioralna dostępna jest w Gabinecie Psychoterapii Czuję Dobrze. W artykule przyjrzymy się bliżej tej formie terapii.
Podstawowe założenia terapii poznawczo-behawioralnej
Terapia poznawczo-behawioralna opiera się na przekonaniu, że nasze myśli, uczucia, odczucia z ciała i zachowania są ze sobą ściśle powiązane. Negatywne schematy myślowe mogą prowadzić do trudnych emocji i dysfunkcyjnych zachowań. Celem terapii jest zidentyfikowanie tych negatywnych wzorców oraz ich modyfikacja poprzez naukę nowych, zdrowszych strategii radzenia sobie z trudnościami życiowymi. Terapeuta może pomóc pacjentowi zrozumieć, jak jego myśli wpływają na emocje i zachowanie, a następnie wspólnie z nim pracować nad zmianą tych wzorców.
Struktura i przebieg terapii
Terapia poznawczo-behawioralna jest zazwyczaj krótkoterminową formą psychoterapii, trwającą kilka miesięcy, natomiast przy bardziej złożonych problemach może potrwać nawet do 2-3 lat. Wizyty mogą odbywać się raz w tygodniu i mieć określoną strukturę. Na początku psychoterapii terapeuta przeprowadza wywiad z pacjentem, aby zrozumieć jego problemy, cele terapeutyczne oraz oczekiwania. Następnie w trakcie kolejnych sesji omawiane mogą być konkretne sytuacje życiowe, w których występują negatywne schematy myślowe i uczuciowe. Terapeuta może stosować różne techniki, takie jak restrukturyzacja poznawcza, ekspozycja, weryfikacja przekonań, czy relaksacja, aby pomóc pacjentowi w zmianie tych wzorców.
Wskazania do stosowania terapii poznawczo-behawioralnej
CBT może być stosowana w leczeniu zaburzeń lękowych (takich jak: fobia społeczna, fobia specyficzna jak np. lęk przed psami, lęk uogólniony, czy zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne - OCD), w depresji, problemach ze snem (bezsenność), traumie i powikłaniach po niej (PTSD) oraz problemach związanych z radzeniem sobie ze stresem i trudnościami życiowymi. Terapia ta może być również pomocna w przypadku problemów związanych z zaburzeniami odżywiania, uzależnieniami czy niskim poczuciem własnej wartości.
Przeciwwskazania i ograniczenia terapii poznawczo-behawioralnej
Mimo że terapia poznawczo-behawioralna jest skuteczna dla wielu osób, istnieją pewne ograniczenia i przeciwwskazania do jej stosowania. Przede wszystkim nie jest ona odpowiednia dla osób cierpiących na aktywne epizody psychotyczne, zaburzenie afektywne-dwubiegunowe czy ciężki epizod depresji jako pierwsza metoda leczenia. W takich sytuacjach rekomendowana jest najpierw farmakoterapia pod okiem lekarza specjalisty, a nierzadko także hospitalizacja. Ponadto CBT może nie być skuteczna dla osób, które mają trudności w relacjach interpersonalnych oraz dla tych, którzy nie są gotowi do aktywnego uczestnictwa w procesie terapeutycznym. W takich przypadkach warto rozważyć inne formy psychoterapii, takie jak takie Terapia Schematu oraz psychoterapia grupowa. Obie te formy terapii są dostępne w Gabinecie Psychoterapii Czuję Dobrze.
